Vijf jaar protonentherapie bij Maastro

26 juni 2024

In november 2023 werd de 1000ste patiënt behandeld met protonen. Een behoorlijke mijlpaal. Drie maanden later was het weer feest: op 7 februari 2024 bestond de protonenkliniek vijf jaar. Een mooi moment om samen met Evelien Backx en Mirko Unipan terug te kijken op een feestelijk – maar vooral stabiel – jaar.

Goed jaar

Evelien: “Hoe ik 2023 zou omschrijven? Steady. En na een paar roerige opstart­jaren was dat heel fijn. Onze groei zat dit jaar niet zozeer in de kwantiteit: we hebben rond de 275 patiënten behandeld, net zoveel als in 2022. De winst zat meer in de kwaliteit. De kennis binnen het team is verbreed, waardoor laboranten flexibeler inzetbaar zijn. De techniek is nog stabieler geworden, met minder uitval. En de planvorming is nog beter geworden. Een goed jaar dus.”

Volwassen geworden

Mirko: “Onderschat het belang van stabiliteit niet. De wildwaterbaan waar we de eerste jaren in zaten, is op de lange termijn niet vol te houden. Dus we zijn blij dat de techniek, de software en onze werkprocessen echt volwassen zijn geworden. Als je op een duurzame manier kwaliteit wil blijven leveren, is het zaak om het vaarwater rustig te houden.”

Nu met breathhold techniek

Evelien: “Wat niet wil zeggen dat we stil hebben gezeten. Zo zijn we het eerste protonencentrum in Nederland – en één van de eerste wereldwijd – die de breathholdtechniek toepast. Dankzij deze ondersteuning kunnen patiënten hun adem langer vasthouden tijdens de bestraling van een gebied dat meebeweegt met de ademhaling. Deze techniek passen we nu succesvol toe bij lymfoompatiënten.”

Mirko: “Voorheen kwam een derde van de patiënten met een lymfoom in aanmerking voor een protonen­behandeling, en dankzij breathhold is dat nu twee derde. Een verdubbeling. We gaan nu kijken welke andere patiënten­groepen in aanmerking komen voor protonen dankzij deze techniek.”

Logistieke drempels wegnemen

Evelien: “Verder zijn we het afgelopen jaar beter geworden in de begeleiding van patiënten die buiten onze eigen regio wonen. In principe kunnen patiënten uit heel Zuid-Nederland bij ons terecht, maar we zagen dat de drempel om naar Maastricht te reizen vrij hoog was. We hebben nu een patiëntenbegeleider die alle logistieke drempels wegneemt. Zodat de patiënt op een comfortabele manier naar Maastricht kan reizen of in de buurt kan verblijven. In onze communicatie gaan we ons ook meer op de patiënt zelf richten. Zodat duidelijk wordt dat een protonenbehandeling die reis naar Maastricht echt waard is.”

Sterk signaal naar verwijzers

Evelien: “Daarbij gaat het onderzoek van Dirk de Ruysscher zeker helpen. Hij heeft wetenschappelijk aangetoond dat patiënten met longkanker in fase III fitter zijn na een protonenbehandeling dan na een fotonenbehandeling. Daardoor hebben ze meer kans om in aanmerking te komen voor immunotherapie. Richting verwijzer en patiënt is dat een heel sterk signaal.” (Zie het interview met Dirk de Ruysscher op pagina 29-30.)

Mirko: “Ook voor verwijzers wordt gelukkig steeds duidelijker dat wij zijn uitgegroeid tot een volwaardig state-of-the-art protononcentrum dat internationaal echt voorop loopt in de protonen­therapie. Daar mogen we trots op zijn!”

_

Vijf jaar protonenkliniek

  • De techniek is in vijf jaar tijd enorm verbeterd.
  • De doorlooptijden zijn gehalveerd, van 50 naar 25 minuten.
  • Het aantal patiënten per jaar is verviervoudigd: van 70 naar 275.
  • De indicaties zijn gestegen van 2 naar 7.
  • De financiering zit in een lager risicoprofiel, met een veel lagere rente.
  • En het kleine groepje pioniers is uitgegroeid tot een volwassen onderdeel van Maastro.
Patientenzorg Protonen Mirko en Evelien

Mirko Unipan (manager fysica protonen), Evelien Backx (manager protonen)

Evelien Backx

“We nemen de logistieke drempels weg zodat mensen op een comfortabele manier naar Maastricht kunnen komen”