Conditie op de proef gesteld voor een beter leven bij kanker

Een sportieve prestatie voor een goed doel
Boy Vluggen, hoofd Finance, Control en Inkoop bij Maastro, weet daar alles van. Als fervent hardloper verschijnt hij op 23 april 2023 aan de start van de marathon van Londen. Met zijn deelname wil hij niet alleen een sportieve prestatie neerzetten, maar nog belangrijker: prehabilitatie bij kanker onder de aandacht brengen. Prehabilitatie houdt in dat patiënten zo fit mogelijk hun behandeling ondergaan, om de lichamelijke belasting te beperken en het herstel te bevorderen. Want ook hier geldt: hoe fitter je bent vóór de start, hoe beter je het vervolgtraject doorstaat.

“Hoe fitter je bent vóór de start, hoe beter je het vervolgtraject doorstaat.”

Onderzoek naar verbetering van levenskwaliteit bij kanker
Radiotherapeut-oncoloog Dirk de Ruysscher leidt het onderzoek naar prehabilitatie bij longkanker. Hij legt uit: “Kankerpatiënten hebben last van spierafbraak gecombineerd met een slechtere opbouw ervan, gewichtsverlies, slechter lichamelijk functioneren, vermoeidheid, soms pijn en depressie. Dit maakt patiënten gevoeliger voor bijwerkingen en infecties, met minder kans op overleving tot gevolg. Er zijn sterke aanwijzingen dat het verbeteren van de leefstijl deze klachten vermindert en de kwaliteit van leven verbetert.” Na de diagnose kanker duurt het enkele weken voor de behandeling start. In die weken kan nog veel worden gedaan om de patiënt in een zo goed mogelijke conditie te krijgen.

Een goede voorbereiding is het halve werk
Ook voor Boy zijn de weken vooraf aan de marathon cruciaal om in vorm te raken. Zijn trainingsschema is in januari gestart. Om een goede prestatie neer te zetten traint hij niet alleen op duurvermogen, maar ook op snelheid. Maar liefst 800 trainingskilometers heeft Boy in de benen voordat hij aan de startstreep verschijnt. Gelukkig hoeven kankerpatiënten zover niet te gaan, maar zij kregen heel andere, loodzware uitdagingen voor hun kiezen.

Stoppen met roken, voldoende beweging en de juiste voeding
Zes van de zeven patiënten met longkanker hebben gerookt of roken nog steeds. Stoppen met roken is een belangrijke eerste stap in prehabilitatie. Alleen dat al is vaak een lastig proces. Daarnaast zijn er nog twee andere pijlers in het onderzoek: beweging en voeding. Op deze drie gebieden wordt een patiënt vooraf en tijdens zijn behandeling intensief begeleid, in het onderzoek van Dirk. De resultaten hiervan worden gemonitord en vastgelegd.

Begeleiding op maat
Dirk licht toe: “Vooraf aan de behandeling wordt er gestart met een consult voor bewegingsadvies, voedingsadvies en met een programma om te stoppen met roken. Elke twee tot drie weken kijken specialisten samen met de patiënt naar de voortgang én naar wat er mentaal en lichamelijk mogelijk is op dat moment. Zo is er een ‘bewegingsmenu’ samengesteld dat bestaat uit krachtoefeningen en activiteiten gericht op uithoudingsvermogen. Een patiënt kan hetzelfde resultaat bereiken op verschillende manieren: de menukeuzes. Zo kan hij zelf kiezen welke vorm van beweging bij hem past.”

“800 trainingskilometers heeft Boy in de benen voordat hij aan de startstreep verschijnt.”

Uit eerder onderzoek weten we dat er zonder extra beweging spierafbraak optreedt bij meer dan de helft van de patiënten. Gedurende de behandeling zien we de spierkracht zelfs per week afnemen. Echter, door lichaamsbeweging tijdens de behandeling groeit de spieropbouw weer. Dat zorgt voor een betere prognose. “Net als het trainingsschema van Boy is het ‘bewegingsmenu’ voor patiënten met grote zorg samengesteld, zodat sporten ook tijdens de behandeling vol te houden is.”

Voeding om spieropbouw te bevorderen
Naast het feit dat we allemaal weten dat gezonde voeding belangrijk is, zijn bijvoorbeeld eiwitten onmisbaar voor de opbouw en het behoud van spieren. “De eiwitbehoefte van een kankerpatiënt is daarom groter,” vertelt Dirk, “net als bij een sporter. Meestal lukt het niet om via de gewone voeding genoeg eiwitten binnen te krijgen. Ook hebben patiënten vaak slikklachten of last van misselijkheid tijdens hun behandeling.” Het voedingsadvies wordt daarom gepersonaliseerd en indien nodig aangevuld met een eiwitrijk poeder of drinkvoeding. Vergelijkbaar met de bijvoeding die een hardloper tijdens de marathon inneemt.

“Als financiële man heb ik verstand van cijfers, niet van het behandelen van patiënten. Door middel van mijn actie kan ik toch een steentje bijdragen hieraan.”

Prehabilitatie vergoed voor alle kankerpatiënten
“Ons doel is om met dit onderzoek is niet alleen aan te tonen dat een gezonde levensstijl een positief effect op de behandeling van kankerpatiënten heeft,” vertelt Dirk. “Prehabilitatie wordt nog niet vergoed. Wij vinden dat elke kankerpatiënt hier recht op heeft en begeleiding hierbij zou moeten krijgen.” Dat laatste is een van de belangrijkste beweegredenen voor Boy om dit doel te kiezen voor zijn actie. “Ik vind het belangrijk dat voordelen voor de patiënt direct merkbaar zijn. Als financiële man heb ik verstand van cijfers, niet van het behandelen van patiënten. Door middel van mijn actie kan ik toch een steentje bijdragen hieraan.”

Boy heeft zich ten doel gesteld om zo’n €42.000 op te halen voor prehabilitatie bij kanker. Wil jij ook bijdragen aan onderzoek naar een beter leven met en na kanker? Dat kan!