Dag van de Klinisch Fysica

04 november 2021
Bron: Maastro
Het team Klinische Fysica, vijf vrouwen en vier mannen sterk, binnen Maastro weet alles van de allernieuwste bestralingstechnieken. Het is aan hen om de bestralingsapparatuur en bijbehorende technieken veilig en verantwoord toe te passen. Wat doet een Klinisch Fysicus precies? De Klinische Fysica is in samenwerking met de artsen en laboranten intensief betrokken bij complexere bestralingsplannen. Innovaties komen uit hun koker. Collega Esther Kneepkens geeft ons een kijkje achter de schermen.

Een dag uit het leven van…

De Klinisch Fysica – Esther Kneepkens

6:00

De wekker gaat. Vandaag heb ik protonendienst, wat betekent dat ik ‘vliegende keep’ ben voor alle fysische vragen vanuit de kliniek en bestralingsplannen voor patiënten controleer. Ik spring de douche in, zet een bakje koffie en na het ontbijt spring ik rond 6:45 in de auto van Eindhoven naar Maastricht. De patiëntenbehandelingen starten om 7u en terwijl ik onderweg ben, voert een van mijn collega’s, een klinisch fysisch medewerker, de dagelijkse technische controle uit op de protonen-linac (oftewel: bestralingsapparaat protonentherapie).

7:45

Ik kom aan bij Maastro en installeer me in de net vernieuwde dienstkamer, die nog ruikt naar het verse laagje verf. We starten de dag met een korte scrum, waarbij we met de collega klinisch fysici, technici, mouldroom technicus bespreken hoe de apparatuur ervoor staat, welk onderhoud er plaatsvindt en of er speciale aandachtspunten zijn, bijvoorbeeld bij de patiënten die een bestralingsmasker krijgen aangemeten. De protonen-linac liet wat kleine afwijkingen zien die we in de gaten moeten houden, maar alles is nog binnen de gestelde toleranties. Ik neem nog een bakje koffie en begin in afwachting van de eerste klinische vragen mijn mailbox bij te werken.

9:00

Het is tijd voor de patiëntenbespreking van het klinische team waar ik deel van uitmaak, dat zich focust op long- en borstkanker. Hierbij worden alle nieuwe patiënten besproken met de radiotherapeuten en de laboranten. We beoordelen hierbij bestralingsplannen op hun gezondheidswinst: welke patiënten hebben baat bij een fotonen- of een protonenbestraling, welk bestralingsplan is het beste? Ten slotte bespreken we nog wie vandaag welke stapjes oppakt in het voorbereidingsproces voor een patiënt.

De rest van de ochtend word ik gebeld voor een scala aan vragen over de kwaliteit van een CT-scan, hoe we de positie van een patiënt op de tafel zo stabiel mogelijk kunnen maken, een controle op een dosisberekening,…. Verder controleer ik nog wat bestralingsplannen.

12:00

Het is lunchpauze voor de laboranten op de protonen-linac. Dat betekent tijd voor mij om even wat te testen. Voor het project met de oppervlakte-camera’s, wil ik een dagelijkse controleprocedure voor de camera’s testen. Die procedure heb ik samen met een collega bedacht en ik test nu of de handleiding duidelijk geschreven is, zodat ik hem aan mijn collega’s kan overdragen.

13:00

Mijn collega-KF en ik overleggen over een project om de hartdosis bij patiënten bestraald met protonen zo laag mogelijk te houden. Het kan helpen om de patiënten hun adem te laten inhouden gedurende korte periodes. Om de diepte van de inademing in de gaten te houden, maken we gebruik van camera’s die het lichaamsoppervlak van de patiënt volgen.

14:00

De middag is afwisselend gevuld met het meedenken met de laboranten, controles en het werken aan een presentatie voor een wetenschappelijk congres.

17:30

Er is een pauze op de protonen-linac, zodat de laboranten avondploeg kan eten. Dat betekent dat er weer wat schaarse tijd op het toestel is, dus ik haast me samen met mijn collega naar de bunker. We doen een korte test om uit te zoeken of de kwaliteit van de cone-beam CT-scanner beïnvloed wordt als we de patiëntentafel iets verlagen.

18:00

De telefoon gaat uit, mijn dienst dag zit erop. Het was intensieve en uitdagende dag, dus ga ik met een goed gevoel naar huis.

Esther Kneepkens, Klinisch Fysica
Beeldkwaliteit cone-beam CT testen m.b.v. een fantoom
Hyperscan
De controleprocedure voor de oppervlakte-camera’s testen