Terugblik 2021 hoogleraar Marc Vooijs

Iedereen was erbij betrokken, van Bedrijfsvoering tot Research, van OR, tot Cliëntenraad. ‘Het is niet meer de strategie van de ‘de hoogleraren’, maar van iedereen. Heel waardevol. Hoe ik 2021 afsloot? Met een enorm gevoel van trots en dankbaarheid dat we – ondanks covid – samen mooie resultaten hebben neergezet.’

Erkenning

Mooie resultaten worden erkend en dus beloond. Zo ontving Rachelle Swart, Research beleidsmedewerker, de Research Maastro Award 2021. En Kim Kampen zelfs twee awards. Daarover meer bij “Awards”. Marc: ‘We ontvingen twee NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) Grants. Een financiering wordt gebruikt voor vervolgonderzoek naar een veelbelovende stof die tumorstamcellen remt: de meest therapieresistente tumorcellen.‘ Het vervolgonderzoek richt zich specifiek op een agressieve vorm van borstkanker, die tot op heden moeilijk te behandelen is. Het bijzondere hieraan is dat Marc twintig jaar geleden zijn eerste subsidie op dit onderwerp heeft ontvangen, en twintig jaar later, hebben ze zelf een nieuwe drug ontwikkeld die ze aan het testen zijn. ‘Nog een stapje dichter naar de kliniek, heel spannend’.

Ook het werk van Kim Kampen en van Kasper Rouschoup is vooruitstrevend. Zij onderzoeken het hergebruik van bestaande medicijnen. Zo heeft Kim ontdekt dat een veel gebruikt anti-depressiemedicijn een gunstige werking kan hebben op het doden van tumorcellen. Kasper Rouschop toonde aan dat het chloroquine (anti-malaria medicijn) ook tumorgroei kan remmen en therapie effectiever kan maken voor sommige kankers. Dit onderzoek heeft al geleid tot twee patiëntenstudies binnen Maastro. Deze ontwikkelingen tonen aan dat er een enorme interesse is hoe bestaande geneesmiddelen opnieuw kunnen worden ingezet. Het proces is kostenefficiënter, en heeft een minder lange weg te gaan omdat de medicijnen veilig zijn en de bijeffecten bekend.

Kennisdeling en publicaties

Ondanks, of misschien wel mede door COVID, zijn alle groepen in staat geweest subsidies binnen te halen, zijn er PhD’s gepromoveerd (maar liefst zes) en waren er veel publicaties. Begin 2021 startte Florian Bock ook met zijn onderzoeksgroep in het Maastro Lab. Wegens COVID en de toenmalige restricties binnen de Universiteit Maastricht gaf dit een extra uitdaging. Desalniettemin sloot Florian het jaar af met een mooie publicatie in Nature Communications. Echter bij kennisdelen moet het niet blijven. Marc: ‘Het is belangrijk dat kennis ook wordt gevaloriseerd. Eerste gesprekken om een bedrijf op te starten dat zich bezighoudt met de doorontwikkeling van bestaande medicijnen liepen al in 2021. We zijn daar nu al heel ver mee’.

Voor het eerst werd er een ‘’Maastro Science Day” voor alle Phd’s en postdocs georganiseerd. Een hele dag in discussie gaan met elkaar over elkaars werk. Online weliswaar, wegens COVID. ‘Dit was een goede eerste bijeenkomst, waarbij een externe spreker een waardevolle bijdrage hield over het

nog beter presenteren van je data.’ Met zo’n grote verscheidenheid aan onderzoek en diversiteit in promovendi is het belangrijk om elkaar goed te vinden. Men werkt namelijk verspreid op diverse locaties, ook vanuit thuis. ‘Gelukkig hebben we het afgelopen jaar hier een weg in gevonden.’

Ook was Maastro weer aanwezig op de ESTRO. Ditmaal in een hybride vorm; Maastro had maar liefst 23 bijdragen. En waren er uitzonderlijk veel publicaties (128). Het online meeten is sinds 2021 ook structureel ingebed. Kim Kampen organiseert nu wekelijks een tumor biologie seminar waarin men met externe, internationale sprekers over een bepaald topic in gesprek kan gaan. ‘Dit was er eerder niet en door COVID blijkt het veel makkelijker geworden om online goede sprekers te krijgen omdat zij niet meer hoeven te reizen.’

Perspectief

Marc verwacht dat er het komende jaar ook labonderzoek gedaan kan gaan worden met protonen wanneer de patiëntenaantallen stabiel zijn en de capaciteit het aankan. Ze gaan dan onderzoeken in welke mate de protonenstraling anders is dan de fotonenstraling en hoe ze de verschillen kunnen benutten om en/of fotonen- of protonenstraling beter te maken, dit in combinatie met andere therapieën. ’Dit kan alleen door de biologie te begrijpen.’