Keuze van behandelen moet een-tweetje zijn

15 maart 2022
Bron: Maastro
In Denemarken krijgen dokters in opleiding lessen in samen beslissen. Het inspireerde Anshu Ankolekar om een proefschrift te schrijven over samen beslissen in de oncologie. Een belangrijke conclusie is dat het succes van samen beslissen niet alleen afhangt van de arts, maar van de structuur van de zorg als geheel. Artsen moeten tijd en ruimte creëren. Ze leerde een eerste vereiste: ‘Samen beslissen gaat niet alleen over tijd en ruimte, maar zeker ook over hoe we ervoor zorgen dat patiënten weten dat ze een keuze hébben’, legt Anshu Ankolekar uit. Daarbij rees de vraag hoe een keuzehulp ontwikkeld kan worden die voldoet aan de eisen van de gebruiker en aan de klinische normen. ‘Het is me gelukt het antwoord te vinden’, aldus de van oorsprong Indiase promovenda.

‘Om patiënten bij het besluitvormingsproces te betrekken, moet hun relevante, nauwkeurige en gemakkelijk te begrijpen klinische informatie worden verstrekt en moet een dialoog worden aangegaan om hun normen en waarden te achterhalen. Dit vereist dat ziekenhuisdokters vertrouwd raken met nieuwe vaardigheden, namelijk die van de informatiehulpmiddelen.’

Keuzehulp

Ze weet: ‘Patiënten willen een actieve rol spelen, maar vinden dat dikwijls een zware opdracht. Ze gaan uit van de kennis van de arts en nemen zijn advies, wat voor hen de beste behandelkeuze is, over. Keuzes maken is moeilijk, zeker als het om klinisch denken gaat. De voorkeuren van de patiënt mogen evenwel van grote invloed zijn op de behandelkeuze. We hebben een keuzehulp ontwikkeld voor prostaatkankerpatiënten. Omdat er bij prostaatkanker diverse behandelopties zijn, is dit een ideaal uitgangspunt voor een keuzehulp. Ontdekt werd dat het verstrekken van accurate en gemakkelijk te begrijpen klinische informatie aan patiënten slechts een aspect van het proces is. De andere factor is een vertrouwensvolle omgeving die patiënten voldoende tijd biedt om al hun opties te overwegen en perspectieven te delen met een veelheid aan clinici, zowel specialisten als huisartsen.’ Soms is er wel een klinische superieure behandeling, zoals bij sommige longkankeraandoeningen. Dan blijkt dat negentig procent van de patiënten het advies van de specialisten spontaan volgt.

Denemarken

In het Deens kankerziekenhuis (Vejle Hospital) krijgen artsen een speciale opleiding in samen beslissen. Zo ontstaat een gevoel van eigenaarschap, waardoor een succesvolle invoer is gegarandeerd. De papieren keuzehulp die werd ingezet in het Deense ziekenhuis was gestructureerd volgens de belangrijkste stappen van het samen beslissenproces en werd uitsluitend gebruikt tijdens consultaties, zodat de artsen werden ondersteund bij het in de praktijk brengen van hun samen-beslissen-training. ‘Deze aanpak is complementair aan Maastro’s digitale Patient Decision Aid (PDA’s). Onze resultaten bieden een eerste stap naar de ontwikkeling van een hybride PDA die de sterke punten van zowel digitale als papieren PDA-formaten combineert’, stelt dr. Ankolekar met vaste overtuiging.

*Shared decision-making in oncology: challenges and opportunities

Terug naar nieuws