Uitkomst behandeling longkanker is steeds vaker te voorspellen

17 december 2024
Bron: Communicatie

Onderzoek naar de optimale combinatie van radiotherapie en medicatie. 

In hun presentatie tijdens de Maastro Media Meeting gingen professor Dirk de Ruysscher, radiotherapeut-oncoloog, en senior onderzoeker doctor Rianne Vaes in op het vroegtijdig voorspellen van het effect van de combinatie behandeling radiotherapie en medicatie bij patiënten met longkanker.   

Voorspellingsmodellen

Hun onderzoek focust zich op het ontwikkelen van voorspellingsmodellen om te bepalen of een patiënt wel of geen baat heeft bij een bepaalde behandeling of combinatie van behandelingen én wat de kwaliteit van leven is na die behandeling. Het onderzoek richt zich op zgn. niet-kleincellige longkanker – stadium III, hetgeen ca. een derde van de longkanker gevallen is. De huidige standaardzorg bestaat uit een combinatie van chemotherapie en bestraling en indien een patiënt hierna fit genoeg is, een aanvullende behandeling met immuuntherapie. Echter, 20-25% van de patiënten heeft geen baat bij de chemoradiatie en komt binnen het jaar na de start van de behandeling te overlijden. Idealiter zouden deze patiënten tijdig -  voor de start van de behandeling - in beeld moeten komen. Om zo toch de zeer toxische behandeling te besparen, ter voorkoming van onnodige bijwerkingen, verminderde kwaliteit van leven, en ook om zorgkosten terug te kunnen brengen. 

Bloedonderzoek en kweken van tumoren

De Ruysscher en Vaes hebben met behulp van bloedonderzoek specifieke biomarkers kunnen identificeren die verband houden met de lagere overlevingskansen van patiënten met stadium III niet-kleincellige longkanker. Deze biomarkers  zijn van invloed op het functioneren van het eigen immuunsysteem maar ook op het al dan niet effectief zijn van behandelmethoden. Op basis van deze nieuwe bevindingen en in combinatie met reeds beschikbare klinische gegevens van de patiënt is het voorspellingsmodel ontwikkeld. Een ander onderwerp is het kweken van patiënt-specifieke long tumoren  die in het lab worden behandeld met medicijnen en/of radiotherapie. De effecten van de behandeling op de patiënt-specifieke long tumor kweken worden vergeleken met het effect van diezelfde behandeling in de patiënt om zo te onderzoeken of het effect van de behandeling vroegtijdig voorspeld kan worden. Het model is zo opgesteld dat de resultaten binnen twee weken, en dus voor de start van de behandeling, beschikbaar zijn voor de artsen.  Vooralsnog zijn het complexe en tijdrovende onderzoeken waarbij de assumptie is dat door de ontwikkeling van dergelijke voorspellingsmodellen de behandeling in de toekomst doelgerichter ingezet kan worden. 

Klinische studie

Hiervoor zijn vervolgstudies noodzakelijk waarbij grote groepen patiënten zouden moeten deelnemen om de modellen te valideren. Het aantonen in een klinische studie dat de voorspellingsmodellen werken, is een belangrijke stap. Ook zal in een dergelijke studies gekeken worden naar alternatieven, de combinatie van behandelingen en/of de volgorde van behandelingen. Biologische factoren zullen in de toekomst steeds belangrijker worden. Alles om de kwaliteit van leven voor de patiënt zo optimaal mogelijk te houden. 
 

Maastro MMM Dirkde Ruysscher

Dirk de Ruysscher presenteert zijn onderzoek over voorspellingsmodellen bij longkanker