“Wij staan in de startblokken voor het onderzoek precisiebestraling bij epilepsie”

19 juli 2023
Bron: Maastro

Maastro staat aan de vooravond van een unieke studie. Daar waar Maastro bekend staat om de radiotherapeutische behandeling van kankerpatiënten, gaat ze nu binnenkort starten met een onderzoek bij patiënten met epilepsie. In het najaar werd bekend dat Zorginstituut Nederland en ZonMw een subsidie van 2,3 miljoen euro verstrekken voor de innovatieve studie Precision. Deze is gericht op een kleine groep epileptische patiënten die geen baat heeft bij medicatie of een hersenoperatie, maar mogelijk wel bij radiotherapie. Indien het mogelijk is om de precieze plek in de hersenen te lokaliseren waar de epileptische aanvallen ontstaan kan deze behandeling de patiënten een nieuwe kans geven om de kwaliteit van hun leven te verbeteren.

Nog nauwkeuriger

Al vanaf 2018 onderzoekt Maastro de mogelijkheden hoe epileptische patiënten kunnen worden behandeld met radiotherapie. “Het is een hele klus geweest”, beaamt Daniëlle. “Er kwam heel wat kijken bij de subsidieaanvraag. Ook de technische aspecten van deze behandeling waren een uitdaging. Je wilt namelijk geen onnauwkeurigheden. Dankzij een combinatie van technische innovaties zoals een optimaal draaibare behandeltafel, een thermo- en oppervlaktescan en röntgenfilms kunnen we nu nog nauwkeuriger bestralen. Er is voor deze behandeling slechts één bestraling nodig per epileptische patiënt. Hiermee kunnen we de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeteren.”

Resultaten buitenland veelbelovend

Epilepsie heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven. Het heeft een enorme impact als het niet goed behandeld kan worden en kan zelfs leiden tot sociale uitsluiting. Momenteel wordt de radiotherapeutische behandeling bij epileptische patiënten in Nederland niet vergoed door de ziektekostenverzekeraar. De resultaten uit het buitenland zijn echter veelbelovend. “Daarom hebben we eveneens een aanvraag ingediend bij Veelbelovende Zorg, een subsidieregeling voor onderzoek naar potentieel veelbelovende zorg ”, legt Daniëlle uit. “Na het succesvol afronden van deze studie wordt hierdoor vergoeding wel mogelijk.”

Unieke samenwerking

Het onderzoek naar de mogelijkheden van de precisiebestraling vindt plaats in samenwerking met Kempenhaeghe en SEIN (de twee epilepsie centra in Nederland) Maastricht UMC+, Amsterdam UMC en Utrecht UMC. Er kunnen 96 patiënten voor deze studie worden geselecteerd. “Maandelijks komen de drie Nederlandse werkgroepen Epilepsiechirurgie samen om vast te stellen welke patiënten wel en niet in aanmerking komen voor een hersenoperatie. Deze werkgroepen zullen de patiënten gaan aanmelden voor de Precisiestudie.” Middels loting worden de patiënten vervolgens in twee groepen verdeeld. De helft van de patiënten die de precisie bestraling ondergaat, zal worden vergeleken met de andere helft die de huidige standaard behandeling krijgt. Die kan bestaan uit doorgaan met medicijnen en het plaatsen van een elektrode rond de tiende hersenzenuw of in de hersenen om de aanvallen te verminderen.

Na twee jaar

Patiënten worden minimaal twee jaar gevolgd om de resultaten van de behandeling te monitoren. “Bij de patiënten die een bestralingsbehandeling hebben gehad, verwachten we na die tijd dat de epileptische aanvallen sterk zijn gereduceerd of dat ze zelfs aanval-vrij zijn”, vertelt Daniëlle. “Dat wil je voor die andere groep natuurlijk ook. Daarom heeft de Medisch Ethische Commissie gesteld dat we, na die twee jaar, eveneens de groep patiënten met de standaardbehandeling alsnog met de precisiebestraling moeten behandelen. Veelbelovende Zorg heeft recent ingestemd met deze wijziging, en dit betekent dat we de controlegroep na twee jaar follow-up de bestralingsbehandeling alsnog mogen aanbieden. We hebben al enkele gegadigden voor de studie. We staan in de startblokken om met het onderzoek te beginnen.”

Daniëlle Eekers: “Na het succesvol afronden van deze studie wordt vergoeding vanuit de ziektekostenverzekeraar wel mogelijk.”