In gesprek met arts Judith van Loon over protonentherapie

07 maart 2023
Bron: Maastro

Genezen met minimale bijwerkingen

‘Patiënten die bij Maastro komen voor protonenbehandeling, hebben als topprioriteit te willen genezen met minimale bijwerkingen. Hoe nauwkeuriger we de tumor bestralen, hoe kleiner de kans dat we gezond weefsel beschadigen en hoe groter de kans dat we iemands kwaliteit van leven kunnen behouden’, legt arts Judith van Loon uit.

‘Sinds 2019 behandelen we patiënten met protonentherapie. Deze innovatieve vorm van radiotherapie kent voor bepaalde vormen van kanker voordelen ten opzichte van de reguliere behandelmethoden. Naast longkanker behandelen we ook mensen met borstkanker, hoofd-halskanker, lymfomen, slokdarmkanker, zaadbalkanker of een hersentumor.’

Wat is protonentherapie

Protonentherapie is een behandeling van kanker met een speciaal soort straling waarbij de kans op bijwerkingen kleiner is. Protonentherapie maakt het mogelijk om heel nauwkeurig te bestralen. Het maakt gebruik van geladen kerndeeltjes (protonen) die heel gericht hun energie afgeven in de tumor. Deze energieafgifte van protonen is anders dan bij de standaard uitwendige bestraling (met fotonen), waarbij er meer dosis in de omgeving van de tumor terechtkomt, zogenaamde strooistraling.

Verschil protonen versus fotonen

Kan iedere patient protonentherapie krijgen?

Omdat er slechts een kleine groep patiënten voordeel heeft van protonentherapie en vanwege de hogere kosten, gelden er landelijke richtlijnen. Alleen wanneer wordt vastgesteld dat er een toegevoegde waarde is van protonentherapie, kan Maastro de behandeling toepassen. De gezondheidswinst wordt bepaald
door landelijk vastgestelde richtlijnen en selectiecriteria.

Hoe bepaal je of er een voordeel is van protonentherapie?

‘Voordat we met protonentherapie kunnen starten, wordt er een CT-scan gemaakt. Hierop bepalen we de locatie en omvang van de tumor. Met deze gegevens maken we een bestralingsplan voor beide technieken, dus de nieuwe protonentherapie en de standaard fotonenbestraling. Op basis van deze bestralingsplannen kunnen we inschatten of er inderdaad een duidelijke vermindering van bijwerkingen te verwachten is met protonentherapie, met navenant gezondheidsvoordeel’, aldus arts Judith van Loon.

Ten slotte, hoe lang duurt het totale behandeltraject?

‘Voor de long moet je rekening houden met vijfentwintig tot dertig bestralingssessies, die één à twee keer per dag gedurende drie tot zes weken plaatsvinden. De behandeling zelf duurt in totaal dertig minuten. Dat is inclusief de voorbereidingen en controles.’ Waarna ze besluit: ‘We begrijpen dat er voor de patiënten en hun
naasten veel op hen afkomt. Daarom is het fijn om te weten dat gedurende het traject een patiëntbegeleider ondersteuning biedt op andere vlakken, zoals de psychosociale. Ook bij praktische zaken als reis en verblijf helpt de begeleider.’

Symposium_Judith van Loon

'Hoe nauwkeuriger we de tumor bestralen, hoe kleiner de kans dat we gezond weefsel beschadigen en hoe groter de kans dat we iemands kwaliteit van leven kunnen behouden'.