Verbeterde herbestraling om kanker te slopen
Patiënten die eerder werden bestraald op hun prostaat en toch een teruggekeerde prostaatkanker ontwikkelen, hebben baat bij een vernieuwende aanpak. De verbeterslag zit in een speciale wijze voor het afnemen van biopten, waarmee het behandeltraject wat uitgebreider wordt maar de veiligheid van de patiënt verhoogt*. Vaak gaat het om patiënten die elders uitbehandeld zijn. Een biopt is een stukje weefsel dat wordt weggenomen voor nader onderzoek.
*De behandelmethode heet Salvage High-Dose-Rate (HDR) brachytherapie. Brachy betekent inwendig.
Verbetering
Middels een zogeheten transperineale template bioptenmethode kan er worden gekeken welke regio’s rondom de prostaat zijn aangetast. Met regio wordt bedoeld een deel van het lichaam, aangrenzend aan de tumor. Radiotherapeut-oncoloog Evert van Limbergen over de werkwijze: ‘Er worden systematisch biopten afgenomen in en rondom de tumor. Hierdoor kunnen we op microscopisch niveau zien waar resttumor zit en waar geen kanker meer zit.’ Zijn collega-radiotherapeut-oncoloog Kobe Reynders licht toe: ‘Voorheen maakten we gebruik van geavanceerde scans en bestond er toch nog kans dat er een stukje resttumor zat dat niet werd waar-genomen. De verbeterde behandeling bestaat uit het afnemen van een grotere reeks biopten. Zo kunnen we met meer precisie weten of het weefsel echt kankervrij is. De vertrouwde scan blijft behulpzaam maar we behandelen nu met tweeledige insteek: dat wat te zien is op de scan én wat de biopten verraden. De kans dat je dan nog kanker mist, is erdoor een stuk kleiner.’
Veiligheid
Met de verbeterde techniek hoeft niet te worden gevreesd dat er door de bestraalde darm wordt geprikt, wat onwelkome bijwerkingen kent. De nieuwe methode gebeurt door de huid, waardoor er geen risico bestaat om een gaatje in de darm te maken dat moeilijk geneest. ‘Bovendien kunnen we door het plaatsen van een gelimplantaat de darm wegduwen van de prostaat, zodat de darm beter wordt beschermd tegen bestralingsschade’, vervolgt Reynders. De extra procedure maakt het behandeltraject wel iets uitgebreider, maar verhoogt de veiligheid voor de patiënt.
Precisiebestraling
Van Limbergen: ‘Het moet precies juist zijn. Omdat de prostaat al is bestraald, is dat echt heel delicaat. Je wilt erna niet nog een keer hoeven te behandelen. Beide artsen zijn te spreken over deze verbeterde behandeltechniek. ‘In onze verbeterslag streven we er altijd naar bijwerkingen te verminderen en de genezingskans te laten stijgen.’ Ze benadrukken nogmaals het belang van uiterste precisie. ‘Wordt er te veel bestraald, neemt het risico toe op belangrijke bijwerkingen. Wordt er daarentegen te weinig bestraald, komt de kanker terug.’
Ook patiënten die al eerder bestraling kregen vanwege een kanker in de buurt van de prostaat, zoals blaas- en endeldarmkanker, kunnen separaat nog worden behandeld voor prostaatkanker.
Evert van Limbergen over de Salvage HDR brachytherapie: Maastro biedt voor deze groep patiënten, die elders uitbehandeld is, een kans op genezing.