Nieuwe bestralingstechniek bij slokdarmkanker verkleint kans op late bijwerking

27 maart 2023
Bron: Maastro

Sinds twee jaren behandelt Maastro slokdarmkankerpatiënten met protonentherapie. Het grote voordeel voor patiënten die protonentherapie krijgen, is dat er aanzienlijk minder straling in omliggende organen komt, zoals het kwetsbare hart en de longen. ‘We verwachten dat deze patiënten minder klachten van het hart en longen ervaren na de behandeling’, schetst Maaike Berbée, radiotherapeut-oncoloog bij Maastro met gepast optimisme.

De stralingsdosis daarentegen die in de tumor wordt afgegeven is even hoog als bij fotonentherapie, maar het gaat om de dosis die zich verspreidt achter de tumor, in de kwetsbare organen, zoals hart en longen. Deze is bij protonentherapie veel minder.

Gezonde organen

Dagelijks krijgen in Nederland zeven mensen de diagnose slokdarmkanker. Bij slokdarmkanker is er een kwaadaardige tumor in de slokdarm ontstaan, de buis die mond en maag verbindt. Voor het verdere beloop hangt het af in welk stadium de ziekte is bij ontdekking.

Eerst wordt voor iedere patiënt zowel een standaard (fotonen)- als een protonenplan gemaakt om te kijken of protonenbestraling tot meer winst leidt. Dr. Berbée: ‘Bij een positief planvergelijk zien we dat de dosis straling op het hart en de longen tot een derde, zelfs tot de helft zal afnemen. Je wil nu eenmaal geen stralen op organen die gezond zijn. De stralingsdosis daarentegen die in de tumor wordt afgegeven is even hoog als bij fotonentherapie, maar het gaat om de dosis die zich verspreidt achter de tumor, in de kwetsbare organen, zoals hart en longen’. Deze is bij protonentherapie veel minder. ‘Hierom’, zo vult Berbée aan, ‘is de verwachting dat op de lange termijn er een lagere kans is om problemen met het hart of longen te krijgen.’ Sinds 2020 heeft Maastro zo’n honderd patiënten behandeld met protonentherapie, met een aantal patiënten uit Zuidoost-Nederland.

Traject

Het behandeltraject kan bestaan uit chemoradiatie (een samenstel van chemo én bestraling) met erna een operatie, of als geen operatie mogelijk is, alleen chemoradiatie. Na een verwijzing kan een patiënt meestal na een week starten met de behandeling. ‘Dit is erg fijn voor de patiënt die niet lang op zijn behandeling hoeft te wachten,’ voegt dr. Berbée toe. Pittig is het traject, dat enkele weken beslaat, wél. Tijdens de behandeling zijn de bijwerkingen bij protonen over het algemeen hetzelfde als bij fotonen. Men kan last krijgen van irritatie van de slokdarm, waardoor men moeite heeft met eten of pijn bij het slikken. ’Gelukkig verdwijnen deze klachten meestal zo’n twee weken na de laatste bestraling. Het doel van de protonen is juist om de kans op bijwerkingen na de behandeling te verminderen.’ Overigens behandelt Maastro alleen patiënten die geen uitzaaiingen hebben met protonentherapie.

Samenwerking

Tot slot laat dr. Berbée weten dat er op landelijk niveau samenwerking is waarbij alle gegevens van de patiënten worden verzameld. ‘Met deze gegevens kijken we hoe we de techniek nog meer kunnen verbeteren voor onze patiënt, want daar doen we het tenslotte voor.’

Meer informatie

Meer informatie over protonentherapie, vindt u hier.

Meer informatie over protonentherapie bij slokdarm: Folder slokdarm